Fibromialgia

Osoby z fibromialgią odczuwają ból i sztywność mięśni oraz tkanki łącznej. U osób z tą chorobą nie wykrywa się żadnych zmian w mięśniach ani tkance łącznej. Przez to diagnoza jest trudna, a także nie ma leków, które mogłyby całkowicie wyleczyć fibromialgię.

Najważniejsze objawy to ból i sztywność mięśni oraz tkanki łącznej. Tkanka łączna znajduje się też w torebkach stawowych i więzadłach przy stawach, więc stawy również mogą być sztywne i bolesne. Bólowi często towarzyszy zmęczenie i problemy ze snem.

Objawy mogą się zmieniać – jednego dnia są silniejsze, innego słabsze.

Fibromialgię można rozpoznać samodzielnie po takich objawach:

• Ból pleców, szyi, ramion, mostka, bioder lub kolan. Często jest to ból tępy, pulsujący, palący, przeszywający albo kłujący
• Przewlekłe zmęczenie
• Sztywność po przebudzeniu rano lub po dłuższym bezruchu
• Problemy ze snem
• Osłabienie mięśni
• Wahania nastroju, np. uczucie przygnębienia lub lęku
• Problemy z koncentracją, zapominanie
• Opuchnięte palce lub kostki
• Uczucie ciężkości w ramionach lub nogach
• Mrowienie w ramionach lub nogach
• Uczucie pieczenia na skórze
• Ból głowy
• Ból brzucha

Lekarzom trudno postawić diagnozę, bo nie widać żadnych zmian w mięśniach ani tkance łącznej. Zazwyczaj lekarze i reumatolodzy biorą pod uwagę takie kryteria, żeby stwierdzić, czy ktoś ma fibromialgię:

• Ból utrzymuje się ponad 3 miesiące.
• Przez ponad 3 miesiące występuje sztywność.
• Ból i sztywność pojawiają się w co najmniej trzech różnych miejscach ciała.
• Miejsca bólu są po obu stronach ciała.
• Miejsca bólu są zarówno w górnej, jak i dolnej części ciała.
• Osoba ma długotrwałe objawy, takie jak zmęczenie, problemy z koncentracją, wahania nastroju, zły sen.

Jeśli lekarz ma wątpliwości, zleca dodatkowe badania, np. zdjęcie rentgenowskie albo badania krwi.

Naukowcy wciąż nie wiedzą dokładnie, co wywołuje fibromialgię. Są jednak różne teorie i przypuszczenia:

• Fibromialgia może mieć związek z tym, jak mózg steruje mięśniami. Możliwe, że u osób z fibromialgią współpraca między mózgiem a gruczołami hormonalnymi odpowiedzialnymi za mięśnie jest zaburzona. Nie wiadomo, co powoduje to zaburzenie.
• Inni badacze uważają, że u osób z fibromialgią bodźce zewnętrzne nie są odpowiednio filtrowane. Możliwe też, że osoby z fibromialgią inaczej przetwarzają bodźce bólowe.
• Uważa się też, że mięśnie osób z fibromialgią są cały czas napięte i nie rozluźniają się nawet podczas snu. Przez to produkty przemiany materii w mięśniach i tkance łącznej nie są prawidłowo usuwane. Gromadzą się i tworzą bolesne miejsca.
• Metabolizm koenzymu Q10 jest zaburzony. Koenzym Q10 to ważna substancja dla produkcji energii w mitochondriach. W efekcie komórki mogą nie produkować wystarczająco dużo energii.
• Niedobór witaminy D.
• Zespół jelita drażliwego (IBS). Od 30 do 70% osób z fibromialgią ma IBS. Przez nadmiar szkodliwych bakterii w jelicie cienkim ściana jelita staje się przepuszczalna. W efekcie substancje prozapalne, takie jak cytokiny i prostaglandyny, dostają się przez krew do mózgu. To sprawia, że osoba jest bardziej wrażliwa na ból.
• Przewlekły stres. Po długim okresie stresu osoby z fibromialgią mogą mieć silniejsze objawy.

Ponieważ nie ma jeszcze skutecznego leczenia fibromialgii, ważne jest, żeby samemu dbać o zdrowy styl życia.

Czy mogę coś zrobić samemu przy fibromialgii?

Jeśli masz fibromialgię, ważne jest, żeby być aktywnym i zdrowo się odżywiać.

Badania pokazują, że regularna aktywność fizyczna zmniejsza objawy, a brak ruchu może je nasilać. Najlepiej być aktywnym przez co najmniej 30 minut dziennie – wystarczy spacer, praca w ogrodzie albo jazda na rowerze. Jednego dnia będzie to łatwiejsze, innego trudniejsze. Na początku objawy mogą się nawet nasilić, gdy zaczniesz się więcej ruszać. Pomocna może być ciepła kąpiel albo prysznic. Lekarz rodzinny może skierować cię do fizjoterapeuty lub terapeuty ruchowego, który cię wesprze.

Zdrowe jedzenie odciąża organizm i pozwala mu lepiej się regenerować.

Zwróć uwagę na takie rzeczy:

• Jedz trzy posiłki dziennie i wybieraj zdrowe przekąski. Nie pomijaj posiłków, bo wtedy możesz mieć większą ochotę na słodycze.
• Unikaj nadmiaru tłuszczów zwierzęcych i nasyconych (mięso, nabiał, sosy, ciastka i wypieki).
• Wybieraj tłuszcze nienasycone, np. oliwę z oliwek i awokado.
• Jedz wystarczająco dużo białka, fasoli i roślin strączkowych.
• Spożywaj odpowiednią ilość błonnika.
• Unikaj dodanego cukru.
• Staraj się unikać żywności z dużą ilością dodatków, takich jak aromaty, barwniki i konserwanty.
• Unikaj kofeiny, alkoholu i nadmiaru soli.
• Pij odpowiednią ilość wody.

Jakie są metody leczenia?

Niestety nie ma leków, które leczą fibromialgię. Najczęściej lekarz rodzinny albo reumatolog przepisuje leki przeciwbólowe, które mogą złagodzić objawy.

Przykłady to:

• Paracetamol, czasem z kodeiną albo kofeiną.
• Tramadol, lek przeciwbólowy działający podobnie jak morfina, o silnym działaniu.
• Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ)
• Amitryptylina, lek przeciwdepresyjny. Zazwyczaj stosuje się niską dawkę, ale czasem trzeba poczekać od dwóch do czterech tygodni, aż zacznie działać.
• Leki z grupy benzodiazepin. To środki nasenne i uspokajające. Działają rozluźniająco na mięśnie i uspokajająco.

Leczenie alternatywne

Poza lekami przeciwbólowymi niektórzy wybierają leczenie alternatywne. Może ono przynieść ulgę, ale nie ma naukowych dowodów na jego skuteczność.

Przykłady to:

• Akupunktura
• Homeopatia
• Zioła i rośliny
• Suplementy diety

Niektóre osoby z fibromialgią mają silniejsze objawy, gdy jest zimno albo wilgotno. Zazwyczaj objawy ustępują, gdy przebywa się w ciepłym kraju, ale może to też wynikać z tego, że wtedy jest się na wakacjach i bardziej się relaksuje.

Czy rozpoznajesz u siebie niektóre z tych objawów? W takim razie Dokteronline.com może ci pomóc. Na naszej stronie możesz umówić się na konsultację z zarejestrowanym lekarzem z UE, który pomoże ci w dolegliwościach i w razie potrzeby przepisze odpowiednie leczenie.

https://www.thuisarts.nl/fibromyalgie/ik-heb-fibromyalgie#medicijnen-bij-fibromyalgie

https://reumanederland.nl/reuma/vormen-van-reuma/fibromyalgie