Ból menstruacyjny

Ból menstruacyjny to dolegliwość, którą odczuwają dziewczyny i kobiety w wieku rozrodczym podczas okresu albo tuż przed jego rozpoczęciem. Może objawiać się bólem i skurczami w dole brzucha, ale też bólem pleców, nóg czy głowy. W trakcie miesiączki mogą pojawić się też wzdęcia, nudności, zawroty głowy, zmęczenie i wahania nastroju. U niektórych kobiet ból jest tak silny, że uniemożliwia normalne funkcjonowanie.

Ból menstruacyjny można rozpoznać po takich objawach jak:

• Skurcze brzucha
• Ból w dole brzucha
• Wahania nastroju
• Migrena
• Ból głowy
• Ból pleców
• Ból nóg
• Tkliwość lub obrzęk piersi
• Zawroty głowy
• Zmęczenie
• Nudności

Prawie każda miesiączkująca kobieta w mniejszym lub większym stopniu odczuwa ból menstruacyjny, ale niektóre szczególnie mocno przeżywają dolegliwości psychiczne i fizyczne przed okresem, co nazywa się PMS. Gdy zaczyna się miesiączka, te objawy zwykle ustępują.

Główne objawy PMS są podobne do tych, które pojawiają się przy zwykłym bólu menstruacyjnym:

• Silne wahania nastroju, np. płacz bez powodu albo uczucie przygnębienia
• Zawroty głowy
• Kołatanie serca
• Obrzęk i tkliwość piersi
• Ból głowy
• Migrena
• Ból brzucha

Objawy te zazwyczaj pojawiają się w trzecim tygodniu cyklu i znikają, gdy zaczyna się miesiączka.

Oprócz PMS istnieje też endometrioza. To inny rodzaj silnego bólu menstruacyjnego. Wnętrze macicy pokryte jest błoną śluzową, zwaną endometrium. U kobiet z endometriozą ta błona występuje też poza macicą, na przykład na jajnikach, jajowodach, otrzewnej czy jelitach. Może to powodować problemy, takie jak bolesne krwawienia w jamie brzusznej, bo ta błona także się złuszcza podczas okresu.

Aby podczas okresu doszło do złuszczenia błony śluzowej macicy, macica musi się kurczyć. To właśnie powoduje bolesne skurcze brzucha i krwawienie. Jednak bardzo bolesna miesiączka nie oznacza, że kobieta traci więcej krwi. Są kobiety, które podczas okresu tracą dużo krwi, ale nie odczuwają mocnego bólu.

Przyczyna PMS nie jest do końca znana. Być może ma to związek z niskim poziomem progesteronu we krwi, przez co przewagę zyskuje estrogen. Może to być też związane z niedoborem witaminy B6 albo niższym poziomem serotoniny. Wiadomo jednak, że PMS najczęściej dotyczy kobiet w wieku od 35 do 45 lat.

Ból menstruacyjny potrafi być bardzo uciążliwy i bolesny, ale nie jest groźny. To naturalny proces w organizmie, który powtarza się co miesiąc.

Czy mogę sama coś zrobić na ból menstruacyjny?

W miarę możliwości postaraj się odpoczywać. Pomocne może być przyłożenie czegoś ciepłego, na przykład termoforu, do brzucha albo gorąca kąpiel. Na ból pleców mogą pomóc ćwiczenia relaksacyjne albo masaż.

Leki na ból menstruacyjny

Jeśli ból jest silny, warto sięgnąć po coś, co go złagodzi.

Paracetamol

Możesz zacząć od paracetamolu, żeby złagodzić ból. Maksymalna dawka to cztery razy dziennie po 1000 mg paracetamolu. Jeśli to nie wystarcza, możesz spróbować leku z grupy NLPZ, czyli niesteroidowych leków przeciwzapalnych. Przykładem jest ibuprofen 400 lub 600 mg. Można brać 1 tabletkę 3 lub 4 razy dziennie. Jest kilka rodzajów NLPZ, na przykład diklofenak i naproksen. Zawsze stosuj tylko jeden lek z tej grupy naraz. Pamiętaj, że NLPZ mogą powodować skutki uboczne, takie jak problemy żołądkowo-jelitowe. Nie stosuj ich, jeśli masz takie dolegliwości.

Doustne środki antykoncepcyjne

Jeśli leki przeciwbólowe nie pomagają wystarczająco, możesz spróbować doustnych środków antykoncepcyjnych. Zazwyczaj dobrze łagodzą one objawy. Krwawienie, które pojawia się podczas stosowania tabletek antykoncepcyjnych, nie jest prawdziwą miesiączką, tylko krwawieniem z odstawienia, które występuje po przerwaniu przyjmowania hormonów. Ponieważ, w przeciwieństwie do zwykłej miesiączki, nie dochodzi wtedy do złuszczania błony śluzowej macicy, krwawienie jest znacznie mniej obfite, krótsze i mniej bolesne. Może minąć trochę czasu, zanim okres stanie się mniej bolesny, zwykle trwa to kilka miesięcy.

Doustne środki antykoncepcyjne są też odpowiednie dla kobiet z endometriozą, bo zmniejszają ilość błony śluzowej macicy w miejscach dotkniętych endometriozą, co łagodzi ból.

https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/preparaatteksten/e/ethinylestradiol_levonorgestrel__eenfase_

https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/indicatieteksten/endometriose

https://richtlijnen.nhg.org/standaarden/anticonceptie#volledige-tekst

https://www.thuisarts.nl/bloed-uit-vagina/ik-heb-veel-pijn-als-ik-ongesteld-ben