Alergia

Alergie potrafią naprawdę uprzykrzyć życie – swędzące oczy, katar, wysypka na skórze czy świszczący oddech to tylko niektóre z objawów, ale czasem pojawiają się też poważniejsze reakcje, jak spadek ciśnienia, wstrząs, a nawet zatrzymanie akcji serca. Coraz więcej osób zmaga się z alergią, przez co stała się ona jedną z najczęstszych chorób przewlekłych. Zmiana stylu życia i odpowiednie leki mogą pomóc złagodzić objawy.

Czym jest alergia?

Podczas reakcji alergicznej układ odpornościowy reaguje na substancje z zewnątrz, które normalnie nie powinny wywoływać takiej reakcji. Organizm błędnie uznaje je za zagrożenie.

Najczęstsze typy alergii to:

  • Katar sienny. Tutaj reakcja alergiczna pojawia się po wdychaniu pyłków traw, drzew albo innych roślin. Szacuje się, że około 10–20% mieszkańców Holandii ma ten problem.
  • Alergia na roztocza kurzu domowego. Roztocza to mikroskopijne stworzenia żywiące się złuszczonym naskórkiem i grzybami. Najczęściej mieszkają w naszych łóżkach. Osoby uczulone reagują na ich odchody.
  • Astma alergiczna. Różnica między astmą alergiczną a „zwykłą” polega na tym, że przy tej pierwszej pojawia się nadwrażliwość na pyłki, roztocza, jedzenie albo ukąszenia owadów, a przy „zwykłej” astmie nadwrażliwość może dotyczyć też dymu papierosowego, wysiłku fizycznego czy zmian pogody.
  • Alergia na sierść zwierząt domowych. To też alergia wziewna. Wbrew pozorom alergenami nie są włosy, tylko złuszczony naskórek, mocz, ślina i odchody zwierząt.
  • Alergia kontaktowa. Może dotyczyć różnych substancji mających kontakt ze skórą. Przykłady to: lateks, nikiel, chrom, substancje zapachowe, konserwanty, kosmetyki, kleje, rośliny, chemikalia w farbach do włosów i płynach do trwałej ondulacji (egzema fryzjerska) oraz skórzana odzież. Objawy alergii kontaktowej (egzema, grudki) mogą pojawić się od razu lub z opóźnieniem – nawet po trzech dniach. Taka alergia może wystąpić nagle, nawet po wielu latach bezproblemowego używania danej substancji.
  • Alergia pokarmowa. 90% wszystkich alergii pokarmowych dotyczy białek mleka krowiego, soi, orzeszków ziemnych, orzechów, ryb, skorupiaków i mięczaków oraz jaj. Może też dotyczyć niektórych warzyw i owoców (np. szpinaku, selera, trybuli, wiśni, moreli, brzoskwiń, jabłek, gruszek i truskawek). Alergię pokarmową często myli się z nietolerancją pokarmową. Objawy są podobne, ale przy alergii reaguje układ odpornościowy, a nietolerancja to zazwyczaj problemy jelitowe.
  • Alergia na jad owadów. To potencjalnie groźna alergia, np. na użądlenia pszczół czy os. Może powodować czerwone grudki na całym ciele, obrzęk warg, oczu i gardła, co utrudnia oddychanie. Może też dojść do wstrząsu anafilaktycznego (spadek ciśnienia i zaburzenia rytmu serca).
  • Alergia na słońce. Przy tej alergii nie trzeba długo przebywać na słońcu – czasem wystarczy kilka minut, żeby pojawiło się swędzenie skóry i/lub grudki. Najczęściej dotyka kobiet i osób o jasnej karnacji. Niektóre leki lub kosmetyki mogą nagle wywołać nadwrażliwość na światło słoneczne, nawet jeśli wcześniej nie było problemu. Tę alergię nazywa się fotoalergią.
  • Alergia na leki. Niektóre leki, np. antybiotyki czy niektóre hormony, mogą wywołać reakcję alergiczną. Przykładem jest penicylina.
Jakie są objawy alergii?

Większość reakcji alergicznych pojawia się bardzo szybko po kontakcie z alergenem. Objawy są bardzo różne i czasem trudno od razu postawić właściwą diagnozę.

Alergie powodują takie dolegliwości jak swędzące oczy, katar, wysypka na skórze czy świszczący oddech, ale mogą też wystąpić poważniejsze reakcje, jak spadek ciśnienia, wstrząs, a nawet zatrzymanie akcji serca.

Jakie są przyczyny alergii?

Nauka wciąż nie zna dokładnych przyczyn powstawania alergii. Wiadomo jednak, że znaczenie mają czynniki dziedziczne, higiena i styl życia.

Jeśli chodzi o czynniki dziedziczne, nie dziedziczy się alergii na konkretny alergen, tylko ogólną skłonność do alergii. Rodzic może być uczulony na coś innego niż dziecko, ale to, że układ odpornościowy reaguje na alergen, jest zapisane w genach. Im więcej osób w rodzinie ma alergię, tym większa szansa, że Ty też masz do tego predyspozycje. Badania pokazały wyraźny związek między liczbą alergików w rodzinie a ryzykiem rozwoju alergii u dziecka.

Czynniki środowiskowe też mają wpływ na rozwój alergii. Okazuje się, że alergie najczęściej występują w krajach zachodnich, co sugeruje, że czyste środowisko, w którym dorastają dzieci, ma tu znaczenie. Po urodzeniu ich układ odpornościowy jest jeszcze „czysty”. Z czasem kształtuje się pod wpływem różnych bodźców. W naszym bardzo higienicznym otoczeniu tych bodźców po prostu brakuje.

Alergie częściej pojawiają się też w społeczeństwach, gdzie spożywa się więcej przetworzonej żywności niż tam, gdzie używa się świeżych i naturalnych składników.

Leczenie i leki

W przypadku większości alergii najlepiej po prostu unikać kontaktu z alergenem. Można też wprowadzić zmiany w stylu życia i otoczeniu. Dostępne są również leki – tabletki, aerozole do nosa i krople do oczu. Można też rozważyć alternatywne metody leczenia.

Dostosowanie otoczenia

Zazwyczaj lekarz najpierw omawia postępowanie niefarmakologiczne, czyli unikanie czynników wywołujących reakcję alergiczną. To ważny i skuteczny element leczenia.

Kontakt z pyłkami jest nieunikniony, ale można jak najczęściej zamykać okna i drzwi oraz spędzać jak najmniej czasu na zewnątrz w okresie pylenia.

Przy alergii na roztocza kurzu domowego warto:

  • Regularnie wietrzyć pościel.
  • Odkurzać materac przynajmniej raz w tygodniu i nie ścielić łóżka od razu po wstaniu.
  • Wybierać produkty syntetyczne, zamienić dywan na parkiet lub winyl i regularnie odkurzać.
  • Zapewnić dobrą wentylację w łazience i kuchni, bo roztocza lubią ciepło i wilgoć.

Przy alergii na zwierzęta domowe niestety najlepszym rozwiązaniem jest oddanie zwierzaka i unikanie dalszego kontaktu. Przy łagodnych alergiach częste odkurzanie, np. specjalnymi odkurzaczami do sierści, może wystarczyć.

W przypadku alergii pokarmowych najlepiej po prostu unikać danego produktu, ale to nie zawsze jest łatwe. Białka tych produktów mogą być obecne w różnych wyrobach, nawet jeśli nie jest to wyraźnie napisane na opakowaniu. To właśnie te białka powodują problemy. Gotowanie niszczy większość alergenów, ale jeśli istnieje ryzyko poważnych reakcji, takich jak wstrząs anafilaktyczny, to nie jest rozwiązanie.

Alergie kontaktowe mogą pojawić się nagle, nawet po wielu latach bezproblemowego używania danej substancji, a objawy mogą wystąpić od razu lub z opóźnieniem. Gdy już wiadomo, co wywołuje alergię, najlepiej tego unikać.

Przy astmie alergicznej zaleca się te same zmiany stylu życia, co przy alergii na pyłki, zwierzęta domowe i roztocza.

Leki przeciwalergiczne

Na większość objawów alergii dostępne są bez recepty tabletki, aerozole do nosa i krople do oczu różnych marek.

Przy astmie alergicznej można dostać leki rozkurczające mięśnie wokół dróg oddechowych, co łagodzi duszność i skrócenie oddechu. Zwykle są to leki wziewne, które działają już w małych dawkach i mają niewiele skutków ubocznych.

Dodatkowo mogą być przepisane leki przeciwzapalne.W przypadku ciężkiej reakcji alergicznej na ukąszenia owadów lekarz może podać adrenalinę za pomocą automatycznego wstrzykiwacza. Osoby z taką alergią często dostają też taki wstrzykiwacz do użycia w nagłych przypadkach.

Przy alergiach kontaktowych często stosuje się maści z kortykosteroidami.

Alternatywne metody leczenia

Do innych metod należą immunoterapia i fototerapia:

Immunoterapia

Jeśli leki nie pomagają albo alergia mocno wpływa na jakość życia, można rozważyć immunoterapię swoistą dla danego alergenu. Chodzi o zmniejszenie nadwrażliwości na konkretne substancje poprzez aktywne uodparnianie. Leczenie odbywa się w dwóch etapach: fazie wstępnej i fazie podtrzymującej, a całość trwa 3–5 lat.

Immunoterapię trzeba prowadzić w porozumieniu z lekarzem i pod jego kontrolą, bo mogą wystąpić działania niepożądane i przeciwwskazania. Immunoterapia łagodzi objawy alergii, ale ich nie usuwa całkowicie.

Fototerapia

W tej metodzie błona śluzowa nosa jest naświetlana specjalnym czerwonym światłem, co powinno zmniejszyć reakcje alergiczne.

Przy alergii kontaktowej fototerapia też może być skuteczna. Dzieje się tak, bo światło słoneczne, a dokładniej jego ultrafioletowa część, tłumi reakcje immunologiczne w skórze i łagodzi egzemę. Właśnie dlatego medycyna opracowała fototerapię. Alergii na słońce nie trzeba koniecznie leczyć, ale można profilaktycznie przyzwyczajać skórę do słońca i używać odpowiednich kremów z filtrem. Fototerapia specjalnym światłem może też pomóc skórze przyzwyczaić się do światła słonecznego.

Na stronie Dokteronline możesz zamówić odpowiednie leczenie. Twoje zgłoszenie zostanie ocenione przez zarejestrowanego lekarza na podstawie konsultacji online. Wystawiona recepta zostanie wysłana do apteki, a przepisane leki zostaną dyskretnie dostarczone do Twojego domu.

Źródła

Jak działa Dokteronline?

Wybierz leczenie i zdobądź poradę bez kolejek i niepotrzebnych formalności.

Czytaj dalej
  1. Wybierz swoje leczenie

  2. Wypełnij formularz medyczny

  3. Lekarz sprawdzi Twoje zgłoszenie

  4. Dostawa prosto do domu

Czytaj dalej