Wysokie ciśnienie krwi

Ciśnienie krwi pokazuje, jak mocno krew naciska na ściany naczyń krwionośnych. To ciśnienie się zmienia: kiedy serce się kurczy, krew jest wypychana i ciśnienie jest wtedy dość wysokie. To właśnie „ciśnienie skurczowe” (systoliczne). Gdy serce się rozluźnia, ciśnienie spada – to nazywamy „ciśnieniem rozkurczowym” (diastolicznym).

Ciśnienie w naczyniach krwionośnych może wzrosnąć z różnych powodów. Takie wysokie ciśnienie jest niebezpieczne, bo mocno obciąża naczynia. Przez to rośnie ryzyko chorób serca i uszkodzenia narządów.

Ciśnienie krwi mierzy się w milimetrach słupa rtęci (mmHg). Lekarze stosują takie zasady:

Ciśnienie skurczowe:

• Do 120 mmHg: idealne ciśnienie krwi
• 120-140 mmHg: prawidłowe ciśnienie krwi
• 140-180 mmHg: wysokie ciśnienie krwi
• 180 mmHg lub więcej: bardzo wysokie ciśnienie krwi

Ciśnienie rozkurczowe:

• 90 mmHg lub mniej: dobre ciśnienie krwi
• 90 do 110 mmHg: wysokie ciśnienie krwi
• 110 mmHg lub więcej: bardzo wysokie ciśnienie krwi

Ciśnienie krwi zmienia się w ciągu dnia, a czasem nawet z tygodnia na tydzień. Dlatego warto mierzyć ciśnienie kilka razy dziennie przez parę dni. Dzięki temu można zobaczyć, jakie jest średnie ciśnienie krwi.

Większość osób nie czuje, że ma wysokie ciśnienie krwi. Dopiero gdy ciśnienie jest bardzo wysokie, mogą pojawić się objawy. Wtedy można zauważyć na przykład:

• Ból głowy;
• Nudności;
• Zmęczenie;
• Duszność;
• Niepokój.

Właśnie dlatego, że nadciśnienie zwykle nie daje objawów, ważne jest regularne mierzenie ciśnienia krwi. Dzięki temu można szybko zareagować, jeśli ciśnienie wzrośnie. Ryzyko chorób serca czy innych powikłań jest wtedy mniejsze.

Wysokie ciśnienie krwi zdarza się często. Nic dziwnego, bo wpływa na nie wiele rzeczy. Najbardziej znane przyczyny nadciśnienia to między innymi:

• Wiek. Z wiekiem naczynia krwionośne robią się mniej elastyczne. Nie mogą się wtedy dobrze rozszerzać, gdy krew jest pompowana. Przez to ciśnienie rośnie. Dlatego po 40. roku życia warto regularnie mierzyć ciśnienie;
• Dziedziczność. W niektórych rodzinach wysokie ciśnienie krwi pojawia się częściej. Jeśli ktoś z rodziny ma nadciśnienie, kontroluj swoje ciśnienie;
• Styl życia. Takie rzeczy jak nadwaga, zła dieta, brak ruchu, stres, palenie papierosów i picie alkoholu podnoszą ciśnienie krwi;
• Ciąża. U niektórych kobiet w ciąży pojawia się wysokie ciśnienie krwi;
• Niektóre choroby, na przykład choroba nerek, bezdech senny czy niedoczynność tarczycy, mogą powodować wysokie ciśnienie krwi;
• Leki. Niektóre leki mogą podnosić ciśnienie krwi jako efekt uboczny;
• Zbyt dużo lukrecji. Produkty z lukrecją zawierają glicyryzynę, która sprawia, że organizm zatrzymuje wodę – przez to ciśnienie rośnie;
• Zbyt dużo soli. Jeśli jesz za dużo soli, organizm też zatrzymuje więcej wody, co może podnosić ciśnienie krwi.

Warto wiedzieć: często nie ma jednej konkretnej przyczyny wysokiego ciśnienia krwi. Najczęściej to efekt kilku różnych czynników naraz.

Na szczęście ciśnienie krwi zwykle da się dobrze kontrolować. Wiele rzeczy można zrobić samemu. Są też leki, które pomagają obniżyć ciśnienie.

Co można zrobić samemu przy wysokim ciśnieniu krwi

Przy wysokim ciśnieniu krwi nie zawsze od razu trzeba brać leki. Wiele można zrobić samemu, żeby je obniżyć. Najważniejsze to zdrowa dieta, regularny ruch i mniej stresu.

Jeśli masz nadwagę, schudnięcie do prawidłowej wagi też bardzo pomaga. Może w tym pomóc lekarz albo dietetyk.

Palisz papierosy? Spróbuj rzucić. Palenie zwęża naczynia krwionośne i podnosi ciśnienie krwi.

Leki na wysokie ciśnienie krwi

Czasem zmiana stylu życia nie wystarcza. Wtedy lekarz przepisuje leki. Jest kilka rodzajów leków na nadciśnienie. Najbardziej znane to:

Inhibitory ACE. To leki, które blokują działanie ACE (substancji powodującej skurcz naczyń krwionośnych), dzięki czemu naczynia się rozszerzają. Krew może wtedy swobodniej płynąć, a ciśnienie spada. Nazwy tych leków kończą się na pril. Substancje czynne to na przykład ramipril, quinapril albo benazepril.

Blokery receptora angiotensyny II. Te leki blokują działanie hormonu angiotensyny II, który zwęża naczynia krwionośne. Dzięki temu naczynia się rozluźniają i krew łatwiej przepływa. Substancje czynne mają nazwy kończące się na artan (np. valsartan, losartan, candesartan).

Blokery kanału wapniowego. Te leki rozszerzają naczynia krwionośne, blokując wchłanianie wapnia do komórek. Poznasz je po nazwach kończących się na dipine (amlodipine, lercanidipine, nicardipine). Niektóre z nich dodatkowo obniżają tętno, więc krew jest pompowana spokojniej. To daje dodatkowy efekt obniżający ciśnienie.

Beta-blokery. Te leki mogą blokować wchłanianie hormonów stresu przez komórki. Dzięki temu serce bije spokojniej, a krew płynie wolniej przez naczynia, co obniża ciśnienie krwi. Substancje czynne mają nazwy kończące się na lol. Propranolol to znany beta-bloker, tak samo jak metoprolol i atenolol.

Diuretyki. Potocznie mówi się na nie „tabletki moczopędne”. Sprawiają, że nerki wydalają więcej wody i soli. Przez to krew zawiera mniej wody, a jej objętość się zmniejsza. Naczynia są mniej obciążone, a ciśnienie krwi spada.

Jakie leki na wysokie ciśnienie krwi są mi potrzebne?

To lekarz decyduje, który lek na wysokie ciśnienie krwi będzie dla Ciebie najlepszy. Zależy to od kilku rzeczy, na przykład wieku i innych leków, które bierzesz. Lekarze mogą też łączyć różne leki. Możesz na przykład brać diuretyk i beta-bloker jednocześnie.

Pamiętaj, że leki na ciśnienie mogą powodować skutki uboczne, takie jak zawroty głowy, senność, kołatanie serca albo suchy kaszel. Poza tym leki na nadciśnienie nie są dla każdego. Dlatego w wielu przypadkach są dostępne tylko na receptę.

Równie ważne: kontroluj swoje ciśnienie podczas leczenia. Możesz to robić w domu, używając ciśnieniomierza na nadgarstek. Możesz też poprosić lekarza rodzinnego o regularny pomiar ciśnienia. Jeśli masz pytania dotyczące swojego leku na ciśnienie, zawsze skontaktuj się z lekarzem albo farmaceutą.

https://www.thuisarts.nl/hoge-bloeddruk/mijn-bloeddruk-is-te-hoog

https://www.hartstichting.nl/oorzaken/bloeddruk/hoge-bloeddruk