Produkty podróżne i przeciwsłoneczne

Choroba lokomocyjna, czyli kinetoza, obejmuje zarówno chorobę samochodową, jak i powietrzną oraz morską. Wszystkie trzy powstają na skutek tego samego zjawiska – poruszającego się środka transportu, który może mocno zaburzyć pracę narządu równowagi. Skutkuje to nudnościami i wymiotami. Dobrą wiadomością jest to, że objawy choroby lokomocyjnej ustępują, gdy podróż się kończy.

Nasz mózg dostaje informacje o położeniu ciała od oczu, mięśni i stawów oraz narządu równowagi. Gdy jesteśmy w poruszającym się pojeździe, którego nie prowadzimy sami, mózg otrzymuje sprzeczne sygnały. Aby zasygnalizować, że coś jest nie tak, wysyła do żołądka sygnał „wymiotuj”.

Choroba lokomocyjna to zbiorcza nazwa trzech rodzajów:

• Choroba samochodowa: najczęściej pojawia się podczas długich podróży autem.
• Choroba powietrzna: w samolocie, przez różnicę ciśnień, turbulencje oraz start i lądowanie, można poczuć się bardzo źle.
• Choroba morska: każdy zna pojęcie „morskich nóg”. Jeśli ich nie masz, kołysanie na falach, nasilające się przy wietrze, może wywołać silne nudności.

Choroba lokomocyjna często zaczyna się od zawrotów głowy, ziewania i/lub bólu głowy, po czym pojawiają się nudności, które mogą prowadzić do wymiotów. Częstym objawem jest też pocenie się. Możliwe, że wystąpi tylko część tych objawów.

Jeśli wiesz, że możesz mieć objawy choroby lokomocyjnej, możesz podjąć kilka działań profilaktycznych:

• Najlepsze sposoby to: samodzielne prowadzenie pojazdu lub sen. Jeśli to niemożliwe:
• Przed podróżą zjedz lekki posiłek. Brak jedzenia może wywołać złe samopoczucie, a tłuste potrawy są źle tolerowane przy chorobie lokomocyjnej.
• Podczas długich podróży warto jeść trzy razy dziennie lekkie posiłki. Rozważ też spożycie imbiru w proszku lub herbaty imbirowej – to bardzo dobry sposób na rozstrój żołądka.
• Nie pij alkoholu.
• W samochodzie lub autobusie najlepiej siedzieć z przodu i nie jechać tyłem. Na statku najlepiej przebywać na rufie, a w samolocie w pobliżu skrzydeł.
• Nie czytaj, nie pisz ani nie korzystaj z internetu podczas jazdy – to może nasilić nudności. Lepiej patrzeć na horyzont, co pomaga zmniejszyć dezorientację mózgu.
• Zapewnij sobie świeżą, chłodną wentylację.

Jeśli wybierasz się na wakacje do krajów, gdzie istnieje ryzyko malarii, pewnie zostaną Ci zalecone leki przeciwmalaryczne. Istnieje kilka różnych preparatów, w zależności od miejsca podróży i indywidualnych okoliczności. Chociaż znanych jest wiele skutków ubocznych tych leków, są one znacznie mniej poważne niż sama malaria.

Malaria to choroba występująca w (sub)tropikach. Jest wywoływana przez pasożyty. Do zakażenia dochodzi przez ukąszenie komara. Malaria powoduje gorączkę, ból głowy, dreszcze i bóle mięśni. Może być też śmiertelna, dlatego ewentualne skutki uboczne leków przeciwmalarycznych są mniej groźne niż ryzyko zakażenia malarią. Istnieje kilka rodzajów leków przeciwmalarycznych, działających na różne sposoby. Ich działanie polega na zabijaniu pasożytów malarii, zwalczaniu gorączki i zapobieganiu atakom malarii. Wybór leku zależy zwykle od lokalnej oporności pasożytów. Częste skutki uboczne leków przeciwmalarycznych to szumy uszne, zawroty głowy, ból głowy, hipoglikemia (zbyt niski poziom glukozy we krwi), wysypka, świąd i obrzęk powiek. Rzadziej pojawiają się wymioty, biegunka, bezsenność lub senność oraz kaszel.

Leki przeciwmalaryczne przyjmuje się w postaci kuracji. Ważne jest, żeby ją ukończyć. Jeśli w ciągu godziny po przyjęciu leku wystąpią wymioty lub silna biegunka, skontaktuj się z lekarzem. Nie wystarczy przyjąć nową tabletkę w miejsce zwróconej, bo chodzi o całą kurację. W przeciwnym razie zabraknie jednej dawki, którą trzeba uzupełnić. Bardzo ważne jest też dostosowanie ilości przyjmowanych płynów. W przypadku wymiotów lub biegunki tracisz dużo płynów, które trzeba uzupełnić. Niestety, nie można wiele zrobić, żeby zapobiec skutkom ubocznym. Są one wpisane w leczenie, a nieprzyjmowanie leków przeciwmalarycznych jest naprawdę nieodpowiedzialne. Malaria może mieć bardzo poważne konsekwencje.

Nie ma nic gorszego niż biegunka na wakacjach. Najczęściej jest ona wywołana zakażeniem bakteryjnym, wirusowym lub przez pierwotniaki. Ryzyko zakażenia wzrasta przez:

• Żywność. Dotyczy to nieumytych warzyw i owoców, surowych produktów mlecznych (sery, niepasteryzowane mleko, lody), niehigienicznie przygotowanych skorupiaków i mięczaków, surowego lub niedogotowanego mięsa.
• Skażoną wodę lub wodę nieprzeznaczoną do spożycia.
• Owady mogą przenosić bakterie lub wirusy. Uważaj na muchy i komary.
• Kontakt z kałem lub śliną osoby chorej na biegunkę. Może to wynikać ze złej higieny osoby chorej, ale też z niedostatecznie czystych toalet i miejsc do mycia.

Ponieważ ściana jelita zostaje uszkodzona lub nawet zapalona przez bakterię lub wirusa, jelita nie mogą prawidłowo funkcjonować. Jedną z ważnych funkcji jelit jest zagęszczanie stolca. W przypadku biegunki ta funkcja jest zaburzona. Z pożywienia pobierane jest mniej wody. Dodatkowo zapalona ściana jelita traci płyny. Pokarm przechodzi przez jelita szybciej niż zwykle, a organizm nie wchłania odpowiednich składników odżywczych.

Biegunka podróżnych w większości przypadków jest wywołana infekcją jelit, zwykle na skutek zakażenia bakteryjnego, wirusowego lub przez pierwotniaki. Zazwyczaj pojawia się w pierwszych dniach wakacji. Biegunka podróżnych występuje nagle i trwa zwykle kilka dni. Objawia się trzy- lub czterokrotnym dziennie oddawaniem luźnego stolca, często z bólami brzucha, nudnościami i czasem gorączką.

Środki zapobiegawcze: Najważniejsze zalecenia dotyczące zmniejszenia ryzyka biegunki podróżnych związane są z higieną:

• Jeśli kupujesz jedzenie na ulicy, upewnij się, że jest gorące lub suszone. Najlepiej jednak samodzielnie obierać produkty.
• Unikaj zimnych, surowych i niepasteryzowanych produktów spożywczych.
• Unikaj skorupiaków, takich jak ostrygi, homary i krewetki.
• Upewnij się, że mięso, np. hamburgery i szaszłyki, jest dobrze ugotowane.
• Sprawdź jakość wody pitnej w kraju docelowym. W razie wątpliwości używaj wyłącznie wody butelkowanej z zamkniętą nakrętką, także do mycia zębów.
• Zawsze myj ręce po skorzystaniu z toalety, przed gotowaniem i przed jedzeniem.

Jeśli już masz biegunkę podróżnych, ważne jest, żeby przyjmować wystarczającą ilość płynów. Jak już wspomniano, jelita nie są w stanie pobierać wody z pożywienia, co może prowadzić do poważnego odwodnienia. Pij dużo, żeby szybko uzupełnić płyny! Upewnij się, że Ty (lub chory towarzysz podróży) regularnie oddajesz mocz. Jeśli przez ponad 24 godziny nie oddawałeś moczu lub robiłeś to bardzo rzadko, może to oznaczać, że nerki nie działają prawidłowo. W takim przypadku natychmiast skontaktuj się z lekarzem.

Uwaga: jeśli przyjmujesz leki, w tym także tabletki antykoncepcyjne, ich skuteczność może być znacznie zmniejszona przez biegunkę i ewentualne wymioty. Jelita nie wchłaniają wtedy substancji czynnych lub robią to w mniejszym stopniu. Skontaktuj się z lekarzem, żeby podjąć odpowiednie działania. Wiadomo na przykład, że u osób z cukrzycą może dojść do rozregulowania choroby.

LekiJeśli masz gorączkę lub krew w stolcu, skonsultuj się z lekarzem. Może to być bakteryjna biegunka, wymagająca antybiotykoterapii. Jeśli biegunka utrzymuje się dłużej niż tydzień po powrocie, również udaj się do lekarza rodzinnego.

Alternatywne metody leczeniaJeśli Ty lub ktoś z Twoich towarzyszy podróży ma biegunkę, bardzo ważne jest przyjmowanie odpowiedniej ilości płynów. Staraj się unikać kawy i alkoholu, bo te napoje odwadniają organizm. Jeśli biegunka utrzymuje się bardzo długo (ponad 5 dni), kup w lokalnej drogerii lub aptece ORS. Skrót ten oznacza Oral Rehydration Solution, czyli doustny płyn nawadniający. (Kup ORS, gdy tylko podejrzewasz, że go potrzebujesz, nie czekaj 5 dni. Składa się z mieszanki soli i cukru, którą rozpuszcza się w wodzie.

Jeśli bardzo dokuczają Ci częste wizyty w toalecie, dostępny jest bez recepty, pod różnymi nazwami handlowymi, Loperamid(-oxide). Jeśli po 48 godzinach nie ma poprawy, przerwij stosowanie i skonsultuj się z lekarzem. Nie stosuj loperamidu zbyt szybko – organizm pozbywa się patogenów właśnie przez częste wypróżnienia).

https://www.gezondheidsnet.nl/vakantie/8-vragen-over-reisziekte

https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/indicatieteksten/reisziekte

https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/groepsteksten/malariamiddelen

https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/indicatieteksten/acute_diarree