Endometrioza

W endometriozie tkanka przypominająca błonę śluzową macicy rośnie poza macicą, na przykład na jajnikach, pęcherzu moczowym czy jelitach. Ta tkanka reaguje na zmiany hormonalne podczas cyklu miesiączkowego, co prowadzi do stanów zapalnych i zrostów.

Choroba pojawia się głównie u kobiet w wieku od 20 do 55 lat. Nie każda kobieta odczuwa objawy, ale endometrioza może mocno utrudniać codzienne funkcjonowanie.

Diagnoza zwykle opiera się na objawach i dodatkowych badaniach. Najczęściej stosowane metody to:

• Ultrasonografia: Pozwala wykryć nieprawidłowości w obrębie miednicy.
• Laparoskopia: Umożliwia bezpośrednie rozpoznanie endometriozy, a czasem także jej leczenie.

Jeśli objawy utrzymują się, warto skonsultować się z lekarzem, żeby postawić właściwą diagnozę.

Endometrioza daje bardzo różne objawy, które mogą się różnić u każdej osoby. Najczęstsze dolegliwości to:

• Ból menstruacyjny: Silny ból podczas miesiączki, czasem promieniujący do pleców lub nóg.
• Przewlekły ból: Tępy, ciągły ból w okolicy miednicy, często z ostrymi kłuciami lub uczuciem ciężkości i ucisku. Może promieniować do dolnej części pleców lub nóg i nie jest związany tylko z okresem.
• Problemy z jelitami i pęcherzem: Dyskomfort przy wypróżnianiu lub oddawaniu moczu, często z towarzyszącymi skurczami brzucha.
• Ból podczas seksu: Głęboki ból w podbrzuszu.
• Zmęczenie: Przewlekły ból i stany zapalne bardzo obciążają organizm.
• Problemy z płodnością: U niektórych kobiet endometrioza utrudnia zajście w ciążę.

Nawet niewielkie ogniska endometriozy mogą powodować spory dyskomfort, a rozległe zrosty czasem nie dają większych objawów.

Dokładna przyczyna nie jest znana, ale do czynników sprzyjających rozwojowi choroby należą:

• Czynniki dziedziczne: Kobiety, u których w rodzinie była endometrioza, są bardziej narażone.
• Wpływ hormonalny: Estrogen pobudza wzrost tkanki endometriozy.
• Czynniki zewnętrzne: Niektóre badania sugerują, że narażenie na określone substancje chemiczne, takie jak dioksyny i PCB, może mieć wpływ na rozwój endometriozy. Choć związek ten nie jest jeszcze w pełni potwierdzony, uważa się, że te substancje mogą zaburzać równowagę hormonalną, co sprzyja wzrostowi tkanki endometriozy. Potrzeba jeszcze więcej badań, żeby to dokładnie wyjaśnić.
• Cechy ginekologiczne: Wczesne pojawienie się miesiączki lub wady anatomiczne zwiększają ryzyko.

Leczenie endometriozy jest indywidualne i zależy od nasilenia objawów. Najczęściej stosowane metody to:

1. Leczenie hormonalne: Leki takie jak tabletki antykoncepcyjne, progestageny czy inne terapie hormonalne zmniejszają aktywność tkanki endometriozy. Są dostępne tylko na receptę i przepisuje je lekarz.
2. Leczenie bólu na receptę: Przy silnym bólu lekarz może przepisać mocniejsze leki przeciwbólowe. Skonsultuj się z lekarzem, żeby ustalić, które leki będą dla Ciebie najlepsze.
3. Zabiegi chirurgiczne: Przy bardzo nasilonych objawach może być konieczna operacja usunięcia tkanki endometriozy i leczenia zrostów. Często łączy się to z terapią hormonalną dla lepszego efektu na dłużej.
4. Leczenie niepłodności: U kobiet starających się o dziecko, jeśli naturalne poczęcie jest utrudnione przez endometriozę, możliwym rozwiązaniem jest zapłodnienie in vitro (IVF).

Poza leczeniem medycznym proste zmiany mogą pomóc w łagodzeniu objawów:

Ciepło i relaks

• Użyj termoforu lub weź ciepłą kąpiel, żeby złagodzić ból brzucha lub pleców.
• Dbaj o odpowiednią ilość odpoczynku i równowagę między aktywnością a relaksem.

Odżywianie

• Wybieraj zdrową i urozmaiconą dietę z warzywami takimi jak szpinak, jarmuż i papryka. Zbilansowane odżywianie może poprawić ogólne samopoczucie.
• Dodaj owoce, na przykład jagody, ananasa i wiśnie, oraz produkty pełnoziarniste, jak płatki owsiane i brązowy ryż.

Styl życia i aktywność fizyczna

• Ćwiczenia o niewielkim natężeniu: Joga, pilates albo rozciąganie mogą pomóc rozluźnić mięśnie w okolicy miednicy.
• Aktywność fizyczna: Regularne spacery lub inne lekkie ćwiczenia cardio poprawiają krążenie i mogą zmniejszyć ból.
• Postawa: Zwracaj uwagę na prawidłową postawę, żeby zminimalizować nacisk na okolice miednicy, na przykład przez ergonomiczne siedzenie i stanie.

Dziennik bólu

• Prowadź dziennik dolegliwości: zapisuj, kiedy i gdzie pojawia się ból, jak bardzo boli i co go wywołuje. To pomoże lekarzowi lepiej zrozumieć Twoją sytuację.

Endometrioza wpływa nie tylko na ciało, ale też na zdrowie psychiczne, pracę i relacje. Żeby zmniejszyć obciążenie emocjonalne:

• Szukaj wsparcia u osób z podobnymi doświadczeniami na forach lub w grupach wsparcia.
• Rozważ terapię lub konsultacje, żeby lepiej radzić sobie z bólem i zmęczeniem.
• Rozmawiaj otwarcie o swoich trudnościach z partnerem lub bliskimi, żeby uzyskać zrozumienie i wsparcie.

W Dokteronline masz dostęp do fachowych porad i opcji leczenia dopasowanych do Twojej sytuacji. Niezależnie od tego, czy szukasz leków, czy praktycznych wskazówek, zapewniamy dostępność i wiarygodność opieki.

Dostępne bez recepty leki przeciwbólowe, takie jak ibuprofen czy paracetamol, mogą być pierwszym krokiem w łagodzeniu lekkich dolegliwości, na przykład bólu menstruacyjnego.

Jednak w przypadku leczenia hormonalnego, jak tabletki antykoncepcyjne, zawsze potrzebna jest recepta od lekarza. Leki te pomagają zahamować wzrost tkanki endometriozy i zmniejszyć objawy. Skonsultuj się z lekarzem, żeby ustalić, które leczenie będzie dla Ciebie najlepsze.

Uwaga: Leki przeciwbólowe dostępne bez recepty dają tylko chwilową ulgę. Jeśli objawy utrzymują się lub się nasilają, skontaktuj się z lekarzem.

https://www.endometriose.nl/index.php?page=687&sid=1

https://www.apotheek.nl/klachten-ziektes/endometriose#welke-medicijnen-worden-gebruikt-bij-endometriose

https://www.endometriose.nl/index.php?page=709&sid=1

https://www.apotheek.nl/klachten-ziektes/endometriose#welke-medicijnen-worden-gebruikt-bij-endometriose

https://www.antoniusziekenhuis.nl/aandoeningen/endometriose