Hormoonsubstitutietherapie (HST)

Wanneer een vrouw in de menopauze komt, daalt de oestrogeenproductie in de eierstokken. Dit kan verschillende klachten veroorzaken, zoals opvliegers, overmatig zweten, vermoeidheid, stemmingswisselingen en lusteloosheid. Afhankelijk van de ernst van de klachten kunnen geneesmiddelen in de vorm van hormonen worden voorgeschreven. Dit noemt men hormoonsubstitutietherapie (HST).1 Deze hormonen vullen het oestrogeengehalte gedeeltelijk aan, waardoor de klachten verminderen of verdwijnen.

De behandeling wordt bij voorkeur opgestart bij het begin van de menopauze. Er zijn echter ook nadelen verbonden aan hormoontherapie tijdens de menopauze. Daarom is het belangrijk om de voordelen en risico’s van hormoonsubstitutietherapie zorgvuldig af te wegen, zodat u een weloverwogen keuze kunt maken die het best bij u past.

Wanneer u ouder bent dan veertig jaar en uw menstruatiecyclus verandert, is dit doorgaans een teken dat u aan het begin van de menopauze staat. De intervallen tussen de menstruaties kunnen korter of net langer worden, de menstruaties zelf kunnen korter of langer duren, en soms zijn ze heviger met bloedstolsels.

De meest voorkomende klachten zijn:

• Opvliegers
• Plots hevig zweten en blozen
• ’s Nachts badend in het zweet wakker worden
• Hoofdpijn en buikpijn
• Emotioneel gevoeliger zijn
• Concentratieproblemen
• Migraine
• Droge huid en droge ogen
• Droogheid en pijn bij intiem contact
• Minder zin in seks

De menopauze is een natuurlijk proces. Net zoals u voor het eerst begon te menstrueren, komt u nu in een fase waarin het stoppen van de menstruatie zich aankondigt. Hier kunt u niets aan veranderen. U kunt echter wel iets doen aan de eventuele klachten die ermee gepaard gaan.

• Zorg voor een gezonde levensstijl, eet gezond en gevarieerd.
• Eet voldoende ijzerrijke voeding, zoals bladgroenten en gedroogd fruit.
• Zorg voor voldoende lichaamsbeweging en voldoende nachtrust.
• Vermijd, vooral bij opvliegers, koffie, alcohol en gekruid eten; of beperk het gebruik ervan.
• Pas uw kleding aan als u veel zweet. Draag katoenen kleding en kleed u in laagjes zodat u iets kunt uittrekken.
• Gebruik ook katoenen lakens op uw bed.
• Bij vaginale klachten kunt u een glijmiddel overwegen en een langer voorspel.

Zowel aanpassingen in de levensstijl als medicatie kunnen helpen om de klachten tijdens de menopauze te verminderen.

Medicatie tegen menopauzale klachten

Er zijn verschillende geneesmiddelen die een arts kan voorschrijven ter ondersteuning van hormoontherapie tijdens de menopauze. Dit zijn:

• Oestrogeenhormonen (monotherapie). Deze bevatten estradiol en zijn geschikt voor vrouwen bij wie de baarmoeder werd verwijderd. Ze zijn beschikbaar als neusspray, implantatietablet, pleister en voor vaginaal gebruik met een applicator. Daarnaast is er estriol voor vaginaal gebruik. Zowel estriol als estradiol zijn ook in orale vorm beschikbaar.
• Oestrogeenhormonen in combinatie met progestagenen. Deze zijn geschikt voor vrouwen die hun baarmoeder nog hebben. De progestagenen voorkomen een overmatige groei van het baarmoederslijmvlies onder invloed van de oestrogenen.
• Een combinatiepreparaat. Voor vrouwen die anticonceptie wensen, kan gekozen worden voor een anticonceptiepil met combinatiepreparaat. Indien u een hormoonspiraal gebruikt, kan dit gecombineerd worden met een oestrogeen-monotherapie.
• Tibolon. Dit geneesmiddel werkt enkel gunstig tegen opvliegers en zweetaanvallen. Het wordt niet vaak voorgeschreven wegens een verhoogd risico op baarmoeder- en borstkanker.

Alternatieve behandelingen

Er bestaan alternatieve behandelingen bij de menopauze, maar er bestaat geen alternatieve hormoontherapie. Er zijn wel plantaardige stoffen die op oestrogenen lijken: de fyto-oestrogenen, maar deze werken jammer genoeg niet bij iedereen even goed.

Levensstijlveranderingen

Wanneer u hormoonsubstitutietherapie gebruikt, is het aan te raden om een gezonde levensstijl aan te houden. Neem voldoende rust, beperk uw alcoholgebruik, stop met roken, eet gezond en blijf in beweging.

Bij Dokteronline kunt u een passende behandeling aanvragen. Uw aanvraag wordt beoordeeld door een erkend arts op basis van een online consult. Het uitgeschreven voorschrift wordt vervolgens doorgestuurd naar een apotheek, waarna de voorgeschreven medicatie discreet bij u thuis wordt afgeleverd.