Testosteron

Testosteron wordt beschouwd als het belangrijkste mannelijke geslachtshormoon. Het is verantwoordelijk voor de primaire en secundaire geslachtskenmerken bij mannen. Daarnaast beïnvloedt dit hormoon diverse lichaamsfuncties, zoals:

• Het libido. Testosteron zorgt zowel bij mannen als bij vrouwen voor een voldoende seksueel verlangen, met andere woorden, zin in seks;
• Het erectievermogen en de aanmaak van sperma;
• Vetopslag. Het mannelijk geslachtshormoon bepaalt waar het lichaam vet opslaat en speelt een rol bij de vetafbraak;
• De opbouw van spiermassa;
• De stevigheid van de botten;
• Het immuunsysteem;
• Bloeddruk en bloedsuikerspiegel.

Testosteron wordt door het lichaam zelf aangemaakt. Bij mannen gebeurt dit hoofdzakelijk in de testikels, ook wel zaad- of teelballen genoemd. De eierstokken van vrouwen produceren eveneens testosteron, maar in veel kleinere hoeveelheden.

De productie van testosteron kan schommelen. Wanneer er onvoldoende testosteron wordt aangemaakt, kan er een tekort ontstaan. Een tekort aan testosteron wordt ook wel testosterondeficiëntie of ‘Low T’ genoemd. Het komt zowel bij mannen als bij vrouwen voor, al zijn mannen er vaker door getroffen.

Indien er sprake is van een tekort aan testosteron, is het aangewezen om hier iets aan te doen. Een tekort aan mannelijke hormonen kan worden vastgesteld via een speeksel- of bloedonderzoek. U kunt zo’n test laten uitvoeren wanneer u klachten ervaart die wijzen op een lage testosteronspiegel.

Symptomen van testosterontekort

Testosteron speelt een essentiële rol bij het reguleren van verschillende processen in het lichaam. Een tekort aan deze mannelijke hormonen uit zich in diverse klachten. Symptomen van een testosterontekort zijn onder meer:

• Stemmingswisselingen, prikkelbaarheid en depressieve gevoelens;
• Geheugenproblemen;
• Slaapproblemen;
• Vermoeidheid, futloosheid;
• Verminderde zin in seks;
• Erectiestoornissen of minder stevige erecties;
• Vruchtbaarheidsproblemen;
• Verminderde spiermassa en spierkracht;
• Afname van lichaamsbeharing;
• Toename van buikvet;
• Bloedarmoede;
• Overmatig zweten.

Andere gevolgen van een tekort zijn:

• Botontkalking (osteoporose);
• Diabetes type 2;
• Hart- en vaatziekten, zoals een verhoogd cholesterolgehalte, hoge bloeddruk en aderverkalking.

Blijkt uit het onderzoek dat uw testosterongehalte normaal is, maar ervaart u toch klachten? Raadpleeg dan steeds een arts. Indien het onderzoek een tekort aantoont, kunt u uw testosteronniveau verhogen om de klachten te verlichten.

Er zijn verschillende factoren die kunnen leiden tot een tekort aan testosteron. De meest voorkomende oorzaken zijn:

Leeftijd. Naarmate men ouder wordt, produceert het lichaam steeds minder testosteron. Dit proces start rond het 40e levensjaar. Bij mannen van 75 jaar bedraagt de testosteronspiegel gemiddeld nog slechts 65% van de waarde bij jonge mannen. Bij sommige mannen daalt het testosterongehalte te snel, wat klachten kan veroorzaken. Dit wordt ‘laat hypogonadisme’ of ‘late-onset hypogonadism’ genoemd.

Problemen met de teelballen. Testosteron wordt hoofdzakelijk geproduceerd in de teelballen. Bij aandoeningen aan de teelballen kan de productie van testosteron stagneren. Dit kan bijvoorbeeld het gevolg zijn van een niet-ingedaalde teelbal, een ontsteking van de teelbal of beschadiging van de teelbalfunctie door bestraling.

Problemen met de aansturing van de testosteronproductie. De hersenen geven de teelballen het signaal om testosteron aan te maken. In dit proces kan er iets mislopen, bijvoorbeeld bij een hersentumor of hersenletsel. Ook ondervoeding of anorexia kan de communicatie tussen de hersenen en de teelballen verstoren.

Een tekort aan het mannelijke hormoon testosteron is tegenwoordig goed behandelbaar. In eerste instantie kunt u zelf enkele maatregelen nemen. Indien dit onvoldoende resultaat oplevert, zijn er geneesmiddelen beschikbaar.

Geef uzelf een testosteronboost

De levensstijl heeft een aanzienlijke invloed op de aanmaak van mannelijke geslachtshormonen. Enkele tips voor een natuurlijke testosteronboost:

• Krachttraining, met de nadruk op kort en intensief. Zorg ervoor dat u alle spiergroepen traint en besteed extra aandacht aan de grootste spiergroepen (bovenbenen, rug, borst). Krachttraining heeft een groter effect op de aanmaak van testosteron dan duursporten zoals joggen.
• Vermijd (of pak) overgewicht aan. Overgewicht zorgt ervoor dat uw hormoonspiegel en hormoonproductie dalen, en dus ook uw testosteronspiegel.
• Een gezonde levensstijl. Dit betekent gezond, gevarieerd, evenwichtig en voldoende eten. Vette vis, vitamine D en zink worden beschouwd als goede testosteronboosters. Roken, alcohol en cafeïne laat u beter achterwege. Ook belangrijk: regelmatig bewegen, voldoende slapen en ontspannen.

Testosteron verhogen met mannelijke hormonen

Indien een aanpassing van de levensstijl onvoldoende effect heeft, kunnen geneesmiddelen een oplossing bieden. Het tekort aan hormonen kan dan worden aangevuld met synthetische mannelijke hormonen, oftewel een testosteronsupplement. Er zijn verschillende mogelijkheden:

• Testosterongel, zoals Androgel, Tostran en Testavan. De hormonen in de gel worden via de huid opgenomen in het bloed. De gel dient elke ochtend op het bovenlichaam of de binnenzijde van de dijen te worden aangebracht.
• Testosteroncapsules, zoals Andriol. De capsules moeten tweemaal per dag worden ingenomen.
• Testosteroninjecties. Injecties met testosteron worden door een arts toegediend.

Het is van belang dat u de juiste dosering gebruikt. Deze mag de hoeveelheid testosteron die uw lichaam normaal gezien zelf aanmaakt nooit overschrijden. Anders kunnen er negatieve gevolgen optreden.

Houd er rekening mee dat testosteronsupplementen bijwerkingen kunnen veroorzaken. Bekende bijwerkingen van deze hormonale geneesmiddelen zijn onder meer:

• Huidirritaties (bij gebruik van testosterongel);
• Prostaatvergroting;
• Acne, vette huid;
• Hoofdpijn;
• Borstvorming;
• Maagdarmklachten (bij gebruik van de capsules);
• Opvliegers, blozen;
• Kaalheid, toename van lichaamsbeharing.

Testosteronsupplementen zijn niet voor iedereen geschikt. Indien u behandeld wordt met bepaalde geneesmiddelen, mag u deze supplementen niet gebruiken. Het risico op ernstige bijwerkingen is dan te groot.

Capsules en gel met testosteron mogen bovendien niet worden aangeraakt door zwangere vrouwen of vrouwen die zwanger wensen te worden. De werkzame stof is immers gevaarlijk voor het ongeboren kind.

Bepaalde testosteronsupplementen zijn uitsluitend op voorschrift verkrijgbaar bij de apotheek. U heeft hiervoor een voorschrift van een arts nodig. Bij Dokteronline kunt u een geschikte behandeling aanvragen. Uw aanvraag wordt beoordeeld door een arts op basis van de door u ingevulde medische vragenlijst. Het uitgeschreven voorschrift wordt vervolgens doorgestuurd naar een apotheek, waarna de voorgeschreven medicatie discreet bij u thuis wordt geleverd.

Lees voor gebruik steeds de bijsluiter. Heeft u vragen over testosteronverhogende geneesmiddelen, neem dan contact op met een arts of apotheker.