Hiv

Hiv tast het immuunsysteem aan, waardoor het lichaam vatbaarder wordt voor infecties en ziekten. Het virus wordt voornamelijk overgedragen via onbeschermd seksueel contact, waarbij het virus aanwezig is in sperma, vaginale afscheiding of bloed. Het kan via de slijmvliezen van de vagina, penis, anus of mond, of via een wondje op de huid het lichaam binnendringen. Daarnaast kan overdracht plaatsvinden via besmet bloed of van moeder op kind tijdens de zwangerschap, bevalling of borstvoeding. Een vrouw die behandeld wordt voor een hiv-infectie kan haar baby echter niet besmetten.

Hoewel hiv niet kan worden genezen, bestaan er doeltreffende behandelingen om de impact van het virus te beheersen. Sommige hiv-medicatie kan gelijkaardig zijn aan die voor PrEP (hierover verder meer), maar het type en de dosering verschillen afhankelijk van de situatie en de medische noodzaak. Dit onderstreept het belang van medisch advies voor een aangepaste behandeling.

Hiv ontwikkelt zich in verschillende fasen, elk met specifieke kenmerken. Het herkennen van symptomen kan helpen om tijdig medische hulp in te roepen.

Eerste fase: acute hiv Ongeveer 1 tot 6 weken na de besmetting kunnen griepachtige klachten optreden terwijl het lichaam het virus bestrijdt. Deze fase wordt “acute hiv” genoemd. Symptomen kunnen zijn:

• Koorts, keelpijn, spierpijn en vermoeidheid
• Opgezette lymfeklieren
• Huiduitslag
• Diarree
• NachtzwetenBij sommige personen treden helemaal geen klachten op. Deze symptomen verdwijnen doorgaans na enkele weken.

Tweede fase: latente fase Na de acute fase blijft het virus actief in het lichaam, maar meestal zonder zichtbare symptomen. Deze fase kan jarenlang aanhouden. Tijdens deze periode blijft hiv overdraagbaar.

Derde fase: hiv wordt aids Zonder behandeling kan hiv evolueren tot aids. Het immuunsysteem is dan ernstig aangetast, wat leidt tot symptomen zoals:

• Gewichtsverlies
• Chronische vermoeidheid
• Terugkerende infecties, zoals longontsteking of candida

Het tijdig laten testen op hiv is belangrijk om een infectie vroegtijdig op te sporen. Dit is nodig omdat hiv-symptomen in de beginfase sterk lijken op griepklachten, waardoor de aandoening vaak niet onmiddellijk wordt herkend.

Wanneer testen?

• Indien u symptomen heeft die kunnen wijzen op hiv.
• Na onveilige seks, zeker als u wisselende contacten heeft gehad.
• Indien uw partner positief test op hiv.

Zelftests Er zijn zelftests beschikbaar waarmee u eenvoudig thuis op hiv kunt testen. Deze tests zijn betrouwbaar bij correcte afname volgens de gebruiksaanwijzing, maar houd rekening met de incubatietijd. Tijdens deze 'windowfase' kunnen er nog geen detecteerbare antistoffen aanwezig zijn, wat een negatieve uitslag kan geven terwijl er wel sprake is van een infectie. Het is belangrijk om een positieve uitslag altijd door een arts te laten bevestigen. Bij twijfel kunt u ook meteen een arts raadplegen voor professioneel advies.

Hiv-medicatie wordt therapeutisch gebruikt door personen met een hiv-diagnose om het virus in het lichaam te onderdrukken. PrEP wordt preventief ingezet om een hiv-infectie te voorkomen bij mensen zonder hiv. Hieronder leest u meer over beide behandelopties, zodat u goed begrijpt welke aanpak het beste bij uw situatie past.

Hiv-medicatie is bedoeld voor personen bij wie hiv is vastgesteld door een arts. Het doel van deze behandeling is om de hoeveelheid hiv-virus in het lichaam te onderdrukken, waardoor het immuunsysteem wordt beschermd en het virus niet langer overdraagbaar is. Dit wordt ook wel “therapeutisch gebruik” genoemd.

Kenmerken van hiv-medicatie:

• Werking: Onderdrukt het hiv-virus in het lichaam.
• Langdurig gebruik: Deze behandeling is doorgaans levenslang nodig.
• Medisch toezicht: Nauw contact met een arts is essentieel om de doeltreffendheid te verzekeren en eventuele bijwerkingen op te volgen.

**Belang van behandeling:**Zonder behandeling kan hiv het immuunsysteem ernstig aantasten, wat kan leiden tot aids. Hiv-medicatie helpt niet alleen om de gezondheid te behouden, maar maakt het virus ook niet-overdraagbaar bij correct gebruik.

Hiv-medicatie moet consequent worden ingenomen volgens de richtlijnen van uw arts. Dit is essentieel om het virus onder controle te houden en resistentie te voorkomen. Bij het overslaan van dosissen kan het hiv-virus zich aanpassen, waardoor de medicatie minder doeltreffend wordt. Overleg altijd met uw arts indien u problemen ondervindt met het innemen van uw medicatie of last heeft van bijwerkingen.

PrEP staat voor Pre-Expositie Profylaxe. Het is een preventief geneesmiddel dat wordt gebruikt door personen zonder hiv, maar met een verhoogd risico op een hiv-infectie. Denk bijvoorbeeld aan mensen met een hiv-positieve partner of personen die door hun omstandigheden een hoger risico lopen op hiv, zoals bij wisselende seksuele contacten.

Kenmerken van PrEP:

• Werking: Voorkomt hiv-infecties bij mensen die hiv-negatief zijn.
• Preventief gebruik: Enkel geschikt voor personen zonder hiv. PrEP is specifiek ontwikkeld om infecties te voorkomen, terwijl personen met hiv andere medicatie nodig hebben om het virus te behandelen en onder controle te houden. Let op: u bent pas beschermd indien u gedurende 7 dagen dagelijks PrEP-tabletten heeft ingenomen.
• Regelmatige controle: Elke 3 maanden zijn medische controles, waaronder bloedonderzoek en soa-tests, noodzakelijk om de veiligheid en doeltreffendheid van PrEP te waarborgen. Enkel indien iemand hiv-negatief blijft, kan PrEP veilig worden voortgezet.
• Condoomgebruik blijft belangrijk: Hoewel PrEP hiv voorkomt, beschermt het niet tegen andere soa’s.

**Belang van preventie:**PrEP voorkomt dat hiv zich in het lichaam kan nestelen, maar condoomgebruik blijft essentieel om u tegen andere soa’s te beschermen. Regelmatige soa-tests dragen bovendien bij aan een betere algemene seksuele gezondheid.

PEP (Post-expositieprofylaxe) is een noodbehandeling die binnen 72 uur na blootstelling aan hiv kan worden opgestart. Dit kan nodig zijn na onbeschermd seksueel contact of een ander incident waarbij een risico op hiv-besmetting bestaat, zoals een gescheurd condoom. PEP bestaat uit een intensieve kuur van hiv-medicatie die vier weken duurt en moet worden voorgeschreven door een arts. Deze behandeling is niet bedoeld als vervanging voor preventieve maatregelen zoals PrEP of condooms.

https://www.soaaids.nl/nl/alle-soas/hiv
https://www.soaaids.nl/nl/fijne-gezonde-seks/prep
https://www.rivm.nl/hiv
https://aidsfonds.nl/over-hiv-aids/wat-zijn-hiv-en-aids
https://www.thuisarts.nl/hiv