Gonorroe

De soa gonorroe wordt veroorzaakt door de bacterie neisseria gonorroea. Deze ziekteverwekker leeft in slijmvliezen en kan voorkomen op en in de geslachtsdelen, anus, plasbuis en keel. Hierdoor raakt het slijmvlies geïnfecteerd en kan het ontsteken.

Gonorroe is zeer besmettelijk en behoort tot de meest voorkomende soa’s. Mannen die seks hebben met mannen lopen een verhoogd risico; de meerderheid van de gonorroebesmettingen wordt in deze groep vastgesteld. Ook bij heteroseksuele mannen en vrouwen komt gonorroe echter vaak voor.

Aanvankelijk veroorzaakt gonorroe geen klachten. Pas na verloop van tijd kunt u merken dat de slijmvliezen geïnfecteerd zijn. Indien u de soa niet laat behandelen, kunnen de bacteriën zich verder verspreiden en meer schade aanrichten.

Bekende klachten bij gonorroe zijn:

Bij mannen en vrouwen:

• Pijn of irritatie bij het plassen;
• Keelpijn;
• Jeuk en/of pijn aan de anus;
• Slijmerige of etterige afscheiding bij de ontlasting;
• In zeldzame gevallen kan de ziekte via het bloed verder in het lichaam doordringen en op verschillende plaatsen infecties veroorzaken, zoals een hersenvliesontsteking, bloedvergiftiging of gewrichtsontstekingen;
• Sommige mannen en vrouwen ontwikkelen nooit klachten.

Gonorroe symptomen bij vrouwen:

• Een toename van vaginale afscheiding, die onaangenaam kan ruiken en etterig kan zijn;
• Tussentijds bloedverlies;
• Op termijn, wanneer de gonorroe-bacterie verder naar binnen gaat: een ontsteking van de baarmoeder of eileiders. Dit kan leiden tot verminderde vruchtbaarheid, onvruchtbaarheid en een verhoogd risico op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap, een vroeggeboorte of een miskraam;
• Zwangere vrouwen met gonorroe kunnen de ziekte tijdens de bevalling overdragen op het kind. Indien dit onopgemerkt blijft, kan dit bij het kind blindheid veroorzaken.

Gonorroe symptomen bij mannen:

• Een 'druiper': overvloedige etterige afscheiding, geel of groen van kleur, uit de plasbuis;
• Op termijn, wanneer de gonorroe-bacterie verder naar binnen gaat: een prostaatontsteking of een ontsteking van de balzak. Ook verminderde vruchtbaarheid kan voorkomen.

Gonorroe wordt uitsluitend overgedragen via intiem lichamelijk contact. U kunt het dus niet oplopen via een vuile toiletbril, het drinken uit andermans glas of het gebruik van een handdoek.

De soa wordt wel overgedragen via alle vormen van onbeschermde seks, dus ook via anale en orale seks. Of via de vingers, bijvoorbeeld wanneer u een besmet geslachtsdeel heeft aangeraakt.

Wilt u een besmetting met gonorroe voorkomen, gebruik dan altijd een condoom en een beflapje bij orale seks. Let op hygiëne, wissel geen seksspeeltjes uit tijdens het vrijen en gebruik een nieuw condoom wanneer u wisselt tussen anale en vaginale seks.

De symptomen van gonorroe lijken op die van andere aandoeningen, zoals chlamydia of een blaasontsteking. Daarom is het belangrijk om onmiddellijk een soa-test te (laten) uitvoeren wanneer u symptomen van gonorroe ervaart. Ook indien u geen klachten heeft, maar toch onveilige seks heeft gehad, is testen aangewezen. Laat ook steeds een soa-test uitvoeren indien u verneemt dat een (voormalige) sekspartner besmet is met gonorroe of een andere soa.

U kunt voor een soa-test terecht bij een arts. Een arts kan de juiste diagnose stellen en een gepaste behandeling voorzien. Voor een gonorroe-test heeft de arts wat urine nodig (enkel bij mannen) of een zogenaamde ‘swab’ (een beetje slijm uit vagina, keel, plasbuis of anus). Het materiaal wordt vervolgens onderzocht op de aanwezigheid van de gonorroe-bacterie.

Er zijn ook zelftests beschikbaar waarmee u anoniem een besmetting met gonorroe kunt laten vaststellen. Is de uitslag van de gonorroetest negatief, maar blijft u toch klachten ondervinden? Overleg dan met een arts.

Is de uitslag positief, laat u dan onmiddellijk behandelen. Stel een behandeling tegen gonorroe nooit uit, ook niet indien u (nog) geen symptomen heeft!

Let op de incubatietijd van gonorroe

Let op: testen op gonorroe heeft pas zin vanaf 3 weken na de besmetting. Pas na deze ‘incubatietijd van gonorroe’ is de bacterie aantoonbaar via de test. Test dus niet te vroeg om een vals-negatief resultaat te vermijden.

Geeft de test aan dat u inderdaad gonorroe heeft? Laat u dan zo snel mogelijk behandelen. Zo voorkomt u het ontstaan van complicaties. Breng ook uw partner(s) op de hoogte van de besmetting. Dit is belangrijk: indien uw partner eveneens besmet is, dient hij of zij ook behandeld te worden om het risico op ernstige klachten te vermijden.

Indien u een soa heeft opgelopen, bestaat de kans dat u ook nog een andere geslachtsziekte heeft. Daarom is het aangewezen om uzelf en uw partner(s) ook op andere soa’s te (laten) testen.

Een besmetting met gonorroe verdwijnt niet vanzelf, ook niet indien u helemaal geen klachten ondervindt. Een soa is bovendien niet geschikt voor zelfmedicatie met alternatieve geneesmiddelen. Artsen behandelen gonorroe met antibiotica. Deze geneesmiddelen doden de gonorroe-bacterie zodat de ziekte verdwijnt.

Bekende geneesmiddelen tegen gonorroe zijn:

• Chinolon-antibiotica, deze worden meestal als eendaagse kuur voorgeschreven. Voorbeelden zijn ciprofloxacine en ofloxacine;
• Tetracycline-antibiotica, bijvoorbeeld doxycycline en minocycline;
• Macrolide-antibiotica, bijvoorbeeld azitromycine;
• Antibiotica van het sulfonamide-type. Bijvoorbeeld een combinatie van trimethoprim en sulfamethoxazol;
• Cefalosporine-antibiotica. Bijvoorbeeld ceftriaxon;
• Penicilline-antibiotica, zoals amoxicilline.

Behandeling van gonorroe: belangrijk om te weten 

Indien u een behandeling tegen gonorroe ondergaat, dient u met een aantal zaken rekening te houden:

• Geneesmiddelen tegen gonorroe kunnen bijwerkingen veroorzaken. Bekende bijwerkingen van antibiotica zijn onder meer maag- en darmklachten, hoofdpijn en duizeligheid. Lees vóór gebruik de bijsluiter van het geneesmiddel. Hierin vindt u alle informatie over het gebruik van het geneesmiddel, de mogelijke bijwerkingen en andere waarschuwingen;
• U dient de kuur altijd volledig af te maken, ook indien de klachten reeds eerder zijn verminderd of u geen symptomen meer ondervindt. Indien u te vroeg stopt met de kuur, kunnen er bacteriën in het lichaam achterblijven en kan de ziekte terugkeren;
• Zijn de klachten niet verdwenen na afloop van de kuur? Overleg dan met een arts, het kan zijn dat u een ander geneesmiddel nodig heeft. Soms blijkt de gonorroe-bacterie resistent te zijn tegen een bepaald antibioticum;
• Pas wanneer u volledig genezen bent, kunt u de soa niet meer verder verspreiden. Wacht dus met seksueel contact tot de behandeling succesvol is afgerond. Vaak dient u nog 1 week na afloop van de kuur te wachten alvorens u opnieuw intiem lichamelijk contact heeft. Vrij daarna steeds veilig om een nieuwe soa-besmetting te voorkomen.

Heeft u nog vragen over de behandeling van gonorroe of over gonorroe in het algemeen? Een arts of apotheker helpt u graag verder.

Veel geneesmiddelen tegen gonorroe zijn voorschriftplichtig. Bij Dokteronline kunt u een geschikte behandeling aanvragen. Uw aanvraag wordt beoordeeld door een arts op basis van de door u ingevulde medische vragenlijst. Het uitgeschreven voorschrift wordt vervolgens doorgestuurd naar een apotheek, waarna de voorgeschreven medicatie discreet bij u thuis wordt geleverd.

Wenst u meer informatie over de geneesmiddelen tegen gonorroe? Raadpleeg gerust een arts of apotheker.

https://www.rivm.nl/gonorroe

https://www.soaaids.nl/nl/alle-soas/gonorroe/symptomen

https://www.artsenzorg.nl/blogs/geslachtsziektes-en-soas/gonorroe